Du lịch biển Việt Nam: Gã khổng lồ đang ngủ say trên đại dương
(VietnamNews) Với đường bờ biển trải dài hơn 3.260 km, hơn 3.000 hòn đảo lớn nhỏ và những bãi biển thuộc hàng quyến rũ nhất Đông Nam Á, Việt Nam sở hữu tiềm năng hiếm có để phát triển du lịch biển và hải đảo. Thế nhưng, dù được thiên nhiên ưu ái ban tặng vô số kỳ quan, ngành du lịch biển Việt Nam dường như vẫn chỉ mới “chạm nhẹ vào làn sóng” của tiềm năng khổng lồ ấy.
Từ kỳ quan đá vôi kỳ vĩ của vịnh Hạ Long, bãi biển vàng óng ở Phú Quốc đến những rạn san hô đầy sắc màu tại Nha Trang, các điểm đến ven biển của Việt Nam từ lâu đã làm mê đắm du khách trong nước và quốc tế. Giai đoạn 2010 – 2019, trước khi đại dịch làm gián đoạn toàn cầu, du lịch tại các địa phương ven biển tăng trưởng ngoạn mục: lượt khách quốc tế tăng trung bình 13,6% mỗi năm, trong khi khách nội địa tăng 12,3%. Riêng năm 2019, 28 tỉnh thành ven biển đón tới 72% tổng lượng khách quốc tế đến Việt Nam, đóng góp hơn 2/3 tổng doanh thu toàn ngành du lịch.
Các khu nghỉ dưỡng sang trọng, khách sạn 4 – 5 sao và dịch vụ cao cấp đã nhanh chóng phủ sóng tại những điểm nóng như Đà Nẵng, Nha Trang, Vũng Tàu. Nhưng phía sau bức tranh tươi sáng ấy, các chuyên gia vẫn nhìn thấy một “kho báu bị bỏ quên” – chưa được khai phá một cách chiến lược và bền vững.
“Chúng ta vẫn đang khai thác chủ yếu tài nguyên ven bờ, tập trung vào nghỉ dưỡng, tắm biển, tham quan đơn thuần,” Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đoàn Văn Việt phát biểu tại hội thảo phát triển du lịch biển gần đây. “Điều Việt Nam cần là một hướng đi sâu rộng hơn để phát triển du lịch biển một cách toàn diện.”
Hiện tại, sản phẩm du lịch tại nhiều khu vực ven biển còn đơn điệu, thiếu trải nghiệm khác biệt và chưa đủ sức giữ chân du khách lâu hơn. Đặc biệt ở miền Bắc, du lịch biển còn mang tính mùa vụ, thiếu sản phẩm cao cấp vận hành quanh năm.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch, nhấn mạnh cần đa dạng hóa sản phẩm và kéo dài thời gian lưu trú trung bình. “Chúng ta đang bỏ lỡ một thế hệ du khách toàn cầu đang tìm kiếm những trải nghiệm gắn liền với sức khỏe, thiên nhiên và sự bền vững,” ông nói.
Trong số những người tiên phong thúc đẩy chuyển đổi này, có Tiến sĩ Phạm Hà – nhà sáng lập và Chủ tịch LuxGroup®, đơn vị tiên phong về du thuyền boutique tại Việt Nam. Sắp tới, Lux Cruises Group® sẽ ra mắt Emperor Cruises Legend Nha Trang, du thuyền nghệ thuật cao cấp chỉ phục vụ 99 khách, mang phong cách hoàng gia và cảm hứng di sản. Đây không chỉ là một du thuyền, mà là một “bảo tàng văn hóa nổi” – mở đầu cho tham vọng lớn hơn: sở hữu con tàu mang cờ Việt Nam đầu tiên chinh phục toàn tuyến ven biển và cập cảng các nước châu Á.
“Đây là bước tiến táo bạo trong hành trình khẳng định vị thế du lịch biển Việt Nam trên bản đồ quốc tế,” Tiến sĩ Hà chia sẻ. “Chúng tôi không chỉ đưa khách lên tàu, mà đưa cả di sản và lòng tự hào Việt Nam ra biển lớn.”
Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn chỉ ra những rào cản chính sách vẫn tồn tại. “Hậu COVID-19, khách du lịch hướng đến thiên nhiên để chữa lành tinh thần và thể chất. Nhưng chính sách hiện tại vẫn chưa thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư trong lĩnh vực du lịch biển,” ông nói thêm.
Tiến sĩ Hà dẫn chứng ba vịnh nổi tiếng – Lan Hạ, Hạ Long, Bái Tử Long – dù liền kề nhau nhưng lại thuộc hai địa phương khác nhau (Hải Phòng và Quảng Ninh), khiến việc kết nối hành trình trở nên phức tạp. “Chúng ta cần một chiến lược quốc gia cho du lịch biển, tập trung vào bền vững, đổi mới và liên kết vùng,” ông khẳng định.
Bên cạnh đó, vấn đề môi trường cũng ngày càng được du khách chú trọng. Rác thải nhựa, ô nhiễm ven biển đang đe dọa vẻ đẹp tự nhiên vốn là ‘thỏi nam châm’ của ngành. “Du khách ngày nay không chỉ tìm kiếm sự sang trọng mà còn đòi hỏi trách nhiệm môi trường. Du lịch không thể phát triển nếu thiên nhiên bị tàn phá,” ông Hà nói.
Một lĩnh vực giàu tiềm năng nhưng vẫn đang bỏ ngỏ là du lịch tàu biển quốc tế. Ông Vũ Duy Vũ (Saigontourist) cho biết, nhiều cảng biển Việt Nam vẫn chưa có bến chuyên dụng dành cho tàu du lịch cỡ lớn, buộc phải trung chuyển khách bằng tàu nhỏ – làm giảm chất lượng trải nghiệm.
Ông đề xuất Việt Nam cần đầu tư mạnh vào hạ tầng cảng biển và tích cực hợp tác với mạng lưới du lịch tàu biển trong khu vực. “Chúng ta có thể trở thành điểm đến nổi bật của du lịch tàu biển châu Á – nhưng cần chuẩn bị bài bản cả về cơ sở vật chất lẫn chính sách hợp tác,” ông nhấn mạnh.
Muốn hiện thực hóa tiềm năng, các chuyên gia khuyến nghị cần quy hoạch phát triển du lịch biển một cách thông minh, theo thế mạnh từng vùng; đầu tư đồng bộ vào hệ thống bến cảng, bến du thuyền; phát triển sản phẩm phong phú, chất lượng cao phù hợp từng thị trường; và đặc biệt, đặt yếu tố môi trường, di sản và cộng đồng làm cốt lõi cho mọi hành động.
Bởi lẽ, du lịch biển Việt Nam không chỉ là một ngành kinh tế, mà là một câu chuyện – về những vịnh biển tinh khôi, làng chài cổ kính, những chuyến du thuyền nghệ thuật, nghỉ dưỡng hoàng gia, và trải nghiệm chữa lành giữa đại dương. Câu chuyện ấy đang chờ được kể, không chỉ ở Nha Trang, Hạ Long, mà còn ở những hải trình chạm đến Singapore, Tokyo hay Bali.
Biển đang gọi. Và đã đến lúc Việt Nam trả lời – không chỉ bằng vòng tay mở rộng, mà bằng tầm nhìn sâu rộng và một chiến lược kiến tạo sóng lớn trên bản đồ du lịch toàn cầu.
Bạn có muốn tôi định dạng lại bài này thành bản thông cáo báo chí, bài tạp chí du lịch, hay nội dung brochure không?
