Việt Nam muốn vào Top 30 TTDI 2030: Từ “rẻ” sang “giá trị”, tháo 3 nút thắt trọng yếu
Lợi thế an toàn và giá rẻ giúp Việt Nam duy trì sức hút ngắn hạn, nhưng để bứt phá lên Top 30 toàn cầu, ngành du lịch cần chiến lược mới: hạ tầng – độ mở – bền vững.
Theo Chỉ số Phát triển Du lịch (TTDI) 2024 của WEF, Việt Nam đứng thứ 59/119, tụt 7 bậc so với 2022 và vẫn kém xa các nước ASEAN như Singapore, Indonesia, Malaysia, Thái Lan. Trong khi điểm mạnh về An toàn & An ninh (hạng 23) và Giá cả cạnh tranh (hạng 16) tạo nền tảng tích cực, thì Hạ tầng dịch vụ du lịch (hạng 80) và mức độ ưu tiên chính sách (hạng 98) lại là “điểm nghẽn” lớn. Chính phủ đã đặt mục tiêu 25 triệu khách quốc tế vào năm 2025 và hướng tới Top 30 TTDI năm 2030. Để đạt được, Việt Nam phải chuyển từ chiến lược “giá rẻ” sang “giá trị”, tháo gỡ ba nút thắt hạ tầng, độ mở và bền vững, đồng thời xác lập thương hiệu quốc gia dựa trên trải nghiệm an toàn – liền mạch – giàu bản sắc.
Phỏng vấn Dr. Phạm Hà – Chủ tịch, CEO LuxGroup
PVV: Đâu là lợi thế cạnh tranh thực sự của du lịch Việt Nam?
Dr. Phạm Hà: “An toàn chắc chắn là lợi thế cạnh tranh hiện tại và cần được duy trì. Nhưng an toàn chỉ thực sự trở thành thương hiệu khi du khách cảm nhận qua trải nghiệm cụ thể: từ giao thông, y tế, quy trình dịch vụ đến nụ cười và sự thân thiện của con người. Khi an toàn được biến thành trải nghiệm sống động, nó mới có thể nâng tầm thành thương hiệu quốc gia.”
👉 Ông nhấn mạnh: Việt Nam vẫn thiếu một câu chuyện xuyên suốt và tính bền vững để “an toàn” trở thành thương hiệu quốc gia.
PVV: Giá rẻ có phải là lợi thế cạnh tranh chính?
Dr. Phạm Hà: “Giá rẻ chỉ là lợi thế ngắn hạn. Muốn cạnh tranh dài hạn, Việt Nam phải chuyển sang cạnh tranh bằng giá trị. Giá trị ấy nằm ở trải nghiệm khác biệt dựa trên thiên nhiên, văn hóa, ẩm thực, con người; ở chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp; và ở sự cam kết phát triển bền vững. Du khách sẵn sàng trả nhiều hơn cho sự an tâm, cho dịch vụ tận tâm, và cho trải nghiệm chạm cảm xúc.”
👉 Ông gợi ý: Từ chữ VIETNAM – Varied landscapes – Indigenous culture – Exotic beaches – Truly emotional – Nature – Ancient cities – Memories – có thể xây dựng lợi thế giá trị thay vì chỉ dựa vào “giá rẻ”.
PVV: Những lợi thế chưa khai thác hiệu quả là gì?
Dr. Phạm Hà: “Việt Nam có tiềm năng lớn ở tài nguyên thiên nhiên – văn hóa, ở lực lượng lao động trẻ, ở khả năng ứng dụng công nghệ, và ở mô hình du lịch xanh – cộng đồng. Nhưng những lợi thế này chưa được khai thác thành sản phẩm đặc sắc.”
👉 Ông dẫn chứng: Du lịch biển, sông – vốn được Nghị quyết 36 định hướng – vẫn mới dừng ở mức “du lịch tới mép nước”. Muốn bền vững, cần biến thiên nhiên, văn hóa, ẩm thực và con người thành trải nghiệm khác biệt, đặt trong khung ESG – phát triển hài hòa môi trường, kinh tế và xã hội.
PVV: Những điểm nghẽn nào đang kìm hãm ngành du lịch?
Dr. Phạm Hà: “Có năm điểm nghẽn lớn:
1. Cơ chế, chính sách chậm và thiếu tính đột phá.
2. Chất lượng nhân lực chưa đáp ứng dịch vụ cao cấp.
3. Quản lý điểm đến và phát triển sản phẩm còn yếu, thiếu gắn kết.
4. Định vị thương hiệu quốc gia chưa rõ, xúc tiến quảng bá chưa hiệu quả, thiếu câu chuyện chạm cảm xúc.
5. Thiếu dữ liệu để ra quyết định: nói nhiều về chuyển đổi số nhưng khi cần số liệu thực thì không có.”
👉 Theo ông, nếu không tháo gỡ, lợi thế của Việt Nam sẽ mãi chỉ dừng ở tiềm năng, không thành sức cạnh tranh thật sự.
PVV: Tầm nhìn 10 năm tới của du lịch Việt Nam?
Dr. Phạm Hà: “Trong 10 năm tới, Việt Nam sẽ giữ thế mạnh ở ba trụ cột: du lịch, nông nghiệp và công nghệ thông tin. Với du lịch, lợi thế cạnh tranh khu vực đến từ thiên nhiên kỳ vĩ, văn hóa đặc sắc, ẩm thực đa dạng và con người thân thiện. Khi được định vị trong khung ESG, hướng tới Net Zero và tạo ra Net Positive Impact, những giá trị này sẽ thay thế cho ‘giá rẻ’, đưa du lịch Việt Nam bứt phá và vươn tầm thế giới.”
Kết luận của Dr. Phạm Hà:
“Giá rẻ chỉ là hôm nay, còn giá trị bền vững mới là ngày mai.”
